Böyüklükləri gündən günə artan hard disklərin ölçüləri səbəbiylə artıq daha çox bilgi bu depolama yerlərində saxlanır. Bu saxlamaların ölçüləri GB’larla deyil, TB’larla ifade edilir. Bu səbəblə də bu bilgilerin qorunması üçün çeşitli yollar istifadə edilir. Bu yollardan biri də Raid adı verilən yol olur. Hard diskinizin yanında bir və ya bir neçə fərqli diskin komputerinizə birləşdirilməsi ilə kompiuteriniz üçün əlavə yerlər təmin edilir. Bu verilən ehtiyat bölgəyə məlumatlarınız yerləşdirilir. Herhansı bir hard disk pozulması yaşadığınızda informasiyalarınıza bu əlavə hissədən çata bilərsiz.
Birdən çox fiziki quruluşda ki diski qruplayıp bizə daha çox performans və tutum sahəsi təmin edən bir disk texnologiyasıdır. Yaradılan disk qrupları interfeysdə tək disk olaraq görünsə də təchizat hissəsində 2 və ya daha çox diskin birləşməsindən meydana gəlməkdədir.
Raid strukturları sayəsində məlumatlar tək bir diskin üzərinə deyil iki və ya daha çox diskin üzərinə bölünərək və seçimə bağlı qruplaşaraq yazma əməliyyatı edilir.
Yaradılan bir RAİD məlumatların yazmaqda ki ilk problem müddətinə MTTF deyilir.
Yaradılan Raid üzərində hər hansı bir problem yaşanana qədərki keçən müddətə MTTDL deyilir. Raid ehtiyatlama texnologiyası ilə çalışan bir sistemdə hər hansı bir səbəbdən ötəri meydana gələn qəzadan disklərin yenidən lazımsız və nizamlı işə başlamasına qədər ki keçən müddətə MTTR deyilir.
Raid’in Növləri
Raid 0 :
İki və ya daha çox diskin istifadəçi tərəfindən gələn məlumatları bloklara ayıraraq yazma əməliyyatına deyilir. Disklərdən hər hansı biri pozulsa məlumatların itkisi yaşanır. Məlumat diskə zolaqlar metoddan yazılaraq, əldə olan məlumatların cəmdə ki disk sayını göz önünə alaraq parçalanır. RAID səviyyəsinin adındakı 0, bu sistemin lazımsız disk daxil etdiyini göstərir. Datanın təhlükəsizliyi data sürətindən daha çox ön planda isə bu raid tipi istifadə uyğun deyil.
Raid 1:
Raid 1 sistemində bir məlumat iki fərqli şəkildə birdən çox diskə eyni anda yazılar Bunun sayəsində x ədəd disk olan bir raid sistemində x-1 ədəd disk qəzalı olsa belə məlumatların itkisi yaşanmadan sistem işə davam edər.
Raid 1 Disk quruluşunda bütün disklərin ölçüsü və rpmleri eyni olması tələb olunur. Raid 1 in ümumi disk ölçüsü raid sistemi içərində olan bir diskin ölçüsünə bərabərdir. Raid bir sistemində disklərin sayı artdıqca sistemdə ki yazma sürəti düşər, bunun səbəbi məlumatın bütün disklərə eyni anda yazılma istəyi meydana gətirmiş olmasıdır.
Raid 4:
Bu raid sistemlərində x ədəd y tutumlu disklərdən meydana gəldiyini fərz etsək tutum (X-1) * Y şəklində hesablanır. 1 ədəd disk qoruma diski olaraq vəzifə alar və sistemdə ki hər hansı bir diskin getməsi vəziyyətində o diskin yerinə keçərək məlumatın qorunmasını və işlənməsini təmin edir. Raid 4 üzərində oxuma və yazma əməliyyatı performanslı deyilə bilər, lakin nəzarət diski sabit olduğundan data proqramı əsnasında raid üzərində bir yavaşlama söz mövzusudur.
Raid 5:
Raid 4 üzərində məlumatların tək qorumalı disk üzərindən yazıldığından performans mövzusunda məhsuldar olduğu deyilmez.Raid 5 məlumatı nəzarət diskli daxil olmaq üzrə bütün disklərə bölür.Bu dəyişiklik diskin yazma performansını müsbət istiqamətdə təsir etməkdədir .Raid 5 sistemində də alan hesablaması Raid 4 e görə eynidir . Bir disk bozulsa belə raid sistemi məlumatın qorunmasını və işlənməsini təmin edir.
Raid 6:
Raid 6, raid 5 disk quruluşuna oxşarlıq göstərir lakin bu raid quruluşunda 2 ədəd nəzarət diski var. Yəni nümunə verəcək olsaq 10 diskdə bir raid 6 edəcək olsaq ümumi disk sahəsi 8 disk üzərindən hesaplanır ve digər 2 disk nəzarət diski olaraq çalışmaqdadır.
